Nhật Bản là cường quốc công nghiệp lớn mạnh đứng thiết bị hai trên thế giới (sau Mỹ) và là nước châu Á đầu tiên đã mở cửa du nhập văn hoá, văn minh phương Tây ngay từ năm 1868 mang công cuộc cải bí quyết duy tân mang tên Thiên hoàng Minh Trị (Meiji). Tuy nhiên, Nhật Bản hiện nay vẫn nổi tiếng là quốc gia chú trọng gìn giữ và phát huy những nét đẹp của bản sắc văn hóa dân tộc, trong ấy bắt buộc nhắc đến bản sắc độc đáo của văn hóa Tết..
Do ảnh hưởng văn hoá phương Tây nên người Nhật từ lâu đã ko đón Tết Nguyên Đán theo thời gian âm lịch như Việt Nam, Trung Quốc và một số nước châu Á khác. Cũng vì ảnh hưởng văn hoá phương Tây phải người Nhật hiện đại, nhất là lớp trẻ vô cùng ưa chuộng đến một số ngày lễ lớn với khởi nguồn từ phương Tây nhưng đã du nhập sang Nhật Bản và được “Nhật hoá”, đồng thời tồn tại, giao thoa cùng sở hữu rộng rãi lễ hội văn hoá truyền thống khác của người Nhật. Minh chứng rõ nhất, chỉ tính riêng tháng 1 dương lịch, trong khi người Việt chúng ta còn đang bình thản có tháng Chạp cuối năm âm lịch thì người Nhật đã hối hả, rầm rộ trong không khí vui đón những ngày lễ hội to nhất của năm cũ sắp qua và năm mới bắt đầu đến. đó là Lễ Noel (25/12 của năm cũ), Tết Nguyên Đán đón năm mới dương lịch diễn ra suốt cả những ngày đầu năm, Lễ Thành nhân (15/1). Sự đồng thời diễn ra liên tiếp những lễ hội lớn nhất này càng khiến bầu ko khí “Tết” ở Nhật Bản rất rầm rộ và mang cơ hội kéo dài suốt gần cả tháng trời nói từ trung tuần tháng 12 năm cũ đến trung tuần tháng 1 năm mới.
Điều đặc thù như đã kể là ngoại trừ sự giao thoa, ảnh hưởng sắc thái văn hoá phương Tây, song do là nước châu Á buộc phải văn hóa Nhật Bản nói chung và văn hóa Lễ hội, văn hóa Tết kể riêng từ rộng rãi thế kỷ qua cho tới nay vẫn còn ảnh hưởng cả sắc thái văn hóa Trung Hoa. lúc quan sát, nghiên cứu về từng lễ hội hàng năm của Nhật Bản, tôi sẽ thấy văn hóa Lễ hội Nhật Bản mặc dù thấm đậm màu sắc của Thần đạo ( Shinto giáo ) là Quốc đạo, Quốc giáo của người Nhật, nhưng vẫn đồng thời chịu ảnh hưởng sâu sắc từ đạo Phật ( Phật giáo ) sở hữu những triết lý sống khởi nguồn từ các bậc thầy Nho giáo của Trung Quốc: Khổng Tử, Mạnh Tử, Chu Tử… Ở Nhật bây giờ mặc dù là nước công nghiệp tiên tiến song vẫn lưu giữ truyền thống hoà hợp tâm linh của con người đối sở hữu Thần, Phật và lòng biết ơn sâu sắc đối những ưu đãi mà thiên nhiên ban tặng. đấy cũng chính là nền tảng của bản sắc văn hóa truyền thống Nhật Bản đã thể hiện vô cùng rõ trong toàn bộ các phong tục, tập quán, lễ hội của người Nhật, trong đó cần đề cập đến những phong tục, tập quán, lễ hội đã diễn ra trong dịp Tết Nguyên Đán vui đón năm mới. khi sắm hiểu văn hoá Tết của người Nhật Bản, chúng tớ sở hữu thể thấy rất rõ một số nét đẹp truyền thống cơ bản sau:
- Để chuẩn bị đón năm mới, trong nhũng ngày cuối năm cũ, những gia đình Nhật Bản đều có tập quán dọn dẹp nhà cửa, trang trí kadomatsu trước cổng và shimekazari trên cửa ra vào và bàn thờ. Kadomatsu được khiến từ cành thông cùng tre và mai để đón Thần năm mới; còn shimekazari mang ý nghĩa đuổi quỷ trừ tà. Bánh dày năm mới kagamimochi được bày trên tokonoma là góc trang trọng nhất trong nhà, được coi là chỗ ngồi của Thần. Bánh này được khiến cho từ cái gạo nếp mà người Nhật cho rằng mang hồn của cây lúa.
- Từ lâu, trong tâm linh người Nhật đã coi Tết Nguyên Đán được bắt đầu từ khi họ làm cho Lễ đón Giao thừa - thời điểm chuyển giao năm cũ sang năm mới bắt đầu từ 24 giờ ngày 29 hoặc 30 hoặc 31/12 dương lịch tuỳ theo năm đấy là năm thiếu, đủ hay thừa (nhuận ) ngày, cho đến một giờ ngày 1/1 dương lịch. Ba ngày đầu từ mồng 1-3/1 được coi là 3 ngày đặc trưng, thiêng liêng nhất của Tết Nguyên Đán. Tập quán từ ngày xưa là ko làm việc trong 3 ngày này. bây giờ, rất nhiều những cơ quan công sở đều nghỉ khiến cho, những liên hệ dịch vụ thương mại cũng đều đóng cửa cho tới hết mồng 3. Tuy nhiên truyền thống này cũng đang thay đổi nhiều trong cuộc sống đương đại bởi sự xuất hiện của rộng rãi địa chỉ Am/Pm (24/24 h) phục vụ quanh năm ko nghỉ; và trên thực tế do sự giầu mạnh của nền kinh tế Nhật Bản kể chung và từng gia đình người Nhật đề cập riêng cần xu hướng nhu cầu kéo dài Tết để hưởng thụ các ngày vui vẻ, thư giãn sau 1 năm lao động căng thẳng đã gia nâng cao phổ biến trong đa dạng tầng lớp cư dân Nhật. Điều đấy làm cho, chỉ trừ 1 số cơ quan, công sở, ngành, nghề do nhiệm vụ quy định chặt chẽ nhất nhất phải thực hiện nghiêm kỷ luật lao động, ko thể kéo dài Tết; còn phần lớn người Nhật đều mang tâm lý mong được kéo dài Tết cho tới qua ngày Lễ Thành nhân 15/1.
- Theo phong tục, tập quán từ xưa, tại các gia đình và phổ biến năm qua của thời đương đại nhắc cả tại phổ biến cơ quan , công sở, siêu thị, cửa hàng… đều đặt kadomatsu trước cổng ra vào từ những ngày giáp tết cho đến hết ngày mồng 7/1. tất cả người đều ăn mặc đẹp, tới đền chùa làm cho lễ hatsumode đầu năm. Để mặc kimono, những phụ nữ Nhật đều buộc phải búi tóc theo kiểu truyền thống rất cầu kỳ. Dịp đầu năm, do các tiệm khiến đầu đóng cửa hoặc thường với lịch hẹn trước dày đặc, nên đa dạng người có khi buộc phải khiến từ ngày hôm trước và giữ tóc qua đêm khiến cho mất ngủ, nhưng không ai phàn nàn mà trái lại vẫn rất phấn khởi, thanh thản vì đã mang được mái tóc truyền thống như ý. Ở các đền thờ, khi đến khiến cho lễ, người Nhật thường tậu mũi tên trừ ma quỷ gọi là hamaya để gắn kèm vào kadomatsu trước cổng nhà; và cũng tại các đền thờ đấy, họ với thể tùy tâm xóc quẻ rút lá số xem bói bản thân, gia đình năm đó.
- Sáng mồng một Tết, các gia đình đều làm lễ đón mừng năm mới ( Oshogatsu ). đầu tiên là rượu mừng năm mới otoso trừ tà khí trong năm đấy và để kéo dài tuổi thọ. Theo nghi thức, lần lượt từng người bắt đầu từ người ít tuổi nhất quay mặt về hướng đông và uống rượu sake. tất cả người dành cho nhau các lời chúc rẻ đẹp nhất. Tiếp tới là món ăn ngày Tết osechi sau khi cúng Thần năm mới. Tục lệ mừng tuổi cho trẻ em hoặc tặng quà giữa những người thân trong gia đình hay trong mẫu họ, bạn bè cũng được tiến hành kể từ sau Lễ đón Giao thừa năm mới. Riêng mang việc tặng quà hoặc bưu thiếp chúc mừng năm mới trong các mối quan hệ mang tính đối ngoại giữa các cá nhân mang nhau; cá nhân mang một tổ chức cơ quan, công ty; cơ quan, công ty có nhau… thông thường đều được thực hiện từ các ngày cuối năm cũ giáp Tết và nhắc cả trong các ngày Tết, có thể bằng tặng trực tiếp hoặc qua bưu điện. Điều đáng quan tâm, theo phong tục, tập quán lưu truyền từ trước thì việc tặng quà hay mừng tuổi ngày Tết ở Nhật Bản ko bị “nặng nề” vì giá trị vật chất mà chủ yếu mang ý nghĩa tinh thần, tình cảm, đạo lý ứng xử… Tuy nhiên, càng những năm mới đây, do chủ nghĩa thực tế, thực dụng ngày càng vững mạnh cũng đã khiến biến đổi dần sang kiểu tặng quà, mừng tuổi nên tính toán “nặng nề” hơn về giá trị vật chất, tính kinh tế thị trường vì thế ngày càng lấn sâu hơn vào tính văn hoá của việc tặng quà, mừng tuổi ngày Tết.
- Năm mới đến, người Nhật với quan niệm “vạn sự khởi đầu nan”, bắt đầu tất cả việc bằng tâm trạng mới, chọn về sự tĩnh tại, thanh thản của tâm linh để hướng về Chân, Thiện, Mỹ bằng việc đi lễ ở những đền, chùa có ý nghĩa vừa là để xin Thần, Phật cho sức khỏe, tài, lộc, hạnh phúc… vừa là dịp tham quan, thư giãn, thưởng ngoạn các nơi danh thắng, di tích lịch sử-văn hoá. 1 hoạt động khác cũng được coi là 1 trong những nét đẹp văn hoá đầu năm mới của người Nhật, ấy là việc khai bút. Người Nhật dùng bút lông, mực tàu viết những chữ sở hữu nghĩa thấp đẹp đầu năm mới. Trẻ em thường viết chữ hatsuhinode(bình minh đầu năm) hay shinshun (xuân mới). Cũng như phổ biến nước châu Á khác, trong các ngày Tết, trẻ em Nhật là đối tượng được sự ưa chuộng đa dạng nhất của mỗi gia đình và cả xã hội. những cháu đều được nhận tiền mừng tuổi và mặc các bộ quần áo mới… Trong ngày Tết, trò chơi truyền thống của trẻ em là chơi quay, thả diều, chơi hanetsuki (giống như cầu lông)… Tuy nhiên, theo nhịp sống đương đại, giờ đây những trò chơi này đã không được bọn trẻ ham thích bằng những trò chơi điện tử như game, internet và rộng rãi trò chơi tiên tiến khác.
- một nét đẹp đặc trưng khác của văn hoá Tết Nhật Bản ko thể ko nhắc tới, ấy là những món ăn ngày Tết - được coi là tiêu biểu cho văn hoá ẩm thực của người Nhật. Trước hết, bắt buộc đề cập đến sashimi và sushi là hai món ăn cá sống nức danh nhất và cũng phổ biến nhất khi nhắc về ẩm thực Nhật Bản. Sashimi là món ăn được chế biến hoàn toàn từ những hải sản tươi sống, còn sushi là món ăn bao gồm hai phần: 1 miếng cơm trộn có dấm và 1 miếng hải sản sống. Cả hai món này đều được chế biến theo một phương pháp cổ truyền mang khoảng hơn 150 năm nay và những hải sản đều phải tuyệt đối an toàn vệ sinh thực phẩm. thiết bị hai, osechi là các đồ ăn ngon được chuẩn bị với các món nấu, món trộn dấm, món nướng khiến từ các dòng hải sản, thịt gia súc, gia cầm và những dòng rau có hương vị và màu sắc phong phú sở hữu thành phần dinh dưỡng logic, được xếp trong 1 hộp sơn hình khối chữ nhật trong đỏ ko kể đen. Osechi được chế biến bằng những nguyên liệu thực phẩm theo cách sở hữu thể để lâu trong cả tuần nhằm khiến cho giảm lao động nội trợ của phái đẹp trong các ngày Tết. Điều thú vị khác ở osechi là mỗi cái nguyên liệu cấu thành đều mang 1 ý nghĩa riêng hàm chứa lời chúc 1 năm mới phổ biến may mắn. Ví dụ: cá tráp mang ý nghĩa may mắn; rong biển mang nghĩa vui mừng; đậu - mạnh khỏe; trứng cá trích – con cháu đông đúc; ngó sen – nhìn xa trông rộng; rau mắc – sinh lộc; tôm - tượng trưng cho sự trường thọ. ngoài osechi còn sở hữu một món ăn khác cũng không thể thiếu trong ẩm thực Tết của người Nhật, đó là món zouni – món nướng thường gồm rau, cá, thịt gà cho vào nước sốt cộng sở hữu bánh dày. Người tớ tỉa những nguyên liệu thực phẩm theo hình cánh hoa, nhuộm màu, sau đó đem bày ra bàn tiệc cực kỳ cầu kỳ và hấp dẫn để mừng đón năm mới. Bánh dày năm mới ( kagamimochi ) của từng vùng cũng đều khác nhau, ví dụ: vùng Tây Nhật Bản khiến cho bánh hình tròn, nhưng vùng Đông Nhật Bản lại làm bánh hình vuông. không tính 1 số món ăn truyền thống cơ bản trên, tùy theo sở thích của từng gia đình Nhật, người tôi sở hữu thể thêm những món khác theo kiểu ẩm thực Trung Hoa, Hàn Quốc hoặc đề cập cả các món ăn Âu, Mỹ. Về đồ uống, tuỳ theo mỗi gia đình cũng siêu phong phú, đa dạng; sở hữu thể là những loại rượu, bia nhập ngoại, nhưng thường thì không thể thiếu rượu sake và một vài loại bia với nhãn hiệu nổi tiếng của Nhật như Ashahi, Sapporo, hay Kirin …
- Ngày mồng 7/1 – ngày vật dụng bảy của Tết Nguyên Đán trong quan niệm của người Nhật đấy là tiết bảy loài hoa quả. Trong 1 năm có phổ biến tiết, được coi là các mốc đánh dấu sự thay đổi của thời tiết và được người Nhật kỷ niệm những tiết này. Tiết bảy loài hoa quả là một trong năm tiết điển hình với trong năm. Trong ngày này, người Nhật ăn cháo nấu bằng 7 cái rau, quả để cầu sức khỏe. Người Nhật cho rằng cháo cũng là bài thuốc chữa được rộng rãi bệnh. Cháo nấu bằng rau, quả tươi sẽ với tác dụng phải chăng đối sở hữu dạ dày sau khi cần khiến cho việc đa dạng để tiêu hóa những món ăn quá đa dạng dinh duỡng trong các ngày Tết.
- “ khiến vỡ ” bánh dày ( kagamibiraki ) là tục lệ được người Nhật tiến hành vào ngày 11/1. Bánh dày hình gương tượng trưng cho may mắn phải người Nhật ko cắt mà “ làm vỡ “ bằng búa. Bánh dày vỡ ra được nấu thành chè với đậu đỏ cũng hàm ý sẽ mang đến những điều phải chăng đẹp.
- Ngày lễ thành nhân ( Seijinnohi ) diễn ra vào ngày 15/1, là ngày khiến những nghi lễ trang trọng để công nhận và chúc mừng những nam nữ tuổi teen Nhật tròn 20 tuổi trong năm đó, thường được tổ chức tập thể tại các ngôi đền nổi danh ở từng địa phương nơi các tuổi teen đấy cư trú. Vì với Lễ Thành nhân 15/1 buộc phải ko khí Tết vẫn nhộn nhịp cho đến tận ngày này, nhất là với những nam thanh nữ tú tới tuổi 20 và gia đình, bạn bè, người thân quen của họ. Sau ngày này, tất cả người mới thực sự hết Tết và trở lại cuộc sống công việc bận rộn thường ngày.
